WSK

Kontrola obrotu towarami o znaczeniu strategicznym stanowi istotny element polityki bezpieczeństwa zarówno w wymiarze krajowym, jak i globalnym. Dotyczy wspólnych działań podejmowanych przez przedsiębiorców i administrację rządową, związanych z obrotem z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Staje się głównym filarem polityki zagranicznej i bezpieczeństwa NATO i Unii Europejskiej i współpracy Państw Członkowskich w tym zakresie.
Zasady obrotu z zagranicą towarami o znaczeniu strategicznym reguluje Ustawa z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa z późn. zm.

(Art. 11.)
1. Przedsiębiorca wnioskujący o zezwolenie na obrót uzbrojeniem lub korzystający z krajowego zezwolenia generalnego na obrót uzbrojeniem jest obowiązany utworzyć i stosować wewnętrzny system kontroli i zarządzania obrotem uzbrojeniem, zwany dalej "wewnętrznym systemem kontroli".

2. W ramach wewnętrznego systemu kontroli należy określić w szczególności zadania organów przedsiębiorstwa, podstawowe zadania na stanowiskach pracy w zakresie kontroli i zarządzania obrotem, zasady doboru pracowników, archiwizacji danych, kontroli wewnętrznej, realizacji zamówień oraz szkolenia.

3. Wewnętrzny system kontroli podlega certyfikacji zgodności z wymaganiami międzynarodowych norm ISO 9000 i wymaganiami określonymi w ust. 2.)(źródło: Internetowy System Aktów Prawnych - ISAP, Sejm RP)

Wewnętrzny System Kontroli:

(narzędzie zapobiegania transferom strategicznie ważnych towarów, w tym uzbrojenia i sprzętu wojskowego, do niewłaściwych odbiorców)

jest elementem krajowego systemu kontroli eksportu,
reguluje zasady obrotu towarami o znaczeniu strategicznym,
określa sposób ewidencji obrotu,
pozwala kontrolować każdą komórkę w organizacji,
porządkuje proces decyzyjny w organizacji,
pozwala eliminować błędy pracowników,
buduje wiarygodność organizacji.

Wewnętrzny System Kontroli opiera się na 3 filarach:

znajomości parametrów technicznych towaru,
znajomości partnera handlowego,
wiedzy na temat możliwości wykorzystania towaru.

System WSK

(w oparciu o zalecenia Porozumienia z Wassenaar)

Pisemna deklaracja polityki przedsiębiorstwa w zakresie zgodności prowadzenia obrotu obowiązującym prawem;
Znajomość deklaracji przez zarząd przedsiębiorstwa i personel;

Struktura i odpowiedzialność:

- Określenie odpowiedzialności za realizację polityki przedsiębiorstwa w zakresie kontroli obrotu:

- w ramach istniejącej struktury organizacyjnej,

- utworzenie nowej wyspecjalizowanej komórki organizacyjnej,

- Wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za kontrolę obrotu (członek zarządu - koordynator WSK);

Kompetencje i odpowiedzialność koordynatora WSK:

- nadzór nad prawidłowym funkcjonowanie i rozwojem systemu,

- nadzór nad procedurami operacyjnymi,

- znajomość aktualnych regulacji prawnych,

- klasyfikacja i analiza ryzyka transakcji,

- przeglądanie i zatwierdzanie transakcji handlowych,

- komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna,

- audity wewnętrzne,

- szkolenia wewnętrzne.

Procedury:

- klasyfikacja towarów,

- analiza ryzyka transakcji,

- wnioskowanie o zezwolenie / powiadamianie o korzystaniu (zamiarze korzystania) z zezwolenia generalnego.

- Kontrola dostawy towaru.

- Ocena skuteczności funkcjonowania systemu i zgodności z obowiązującym prawem.

Szkolenia:

- wewnętrzne,

- zewnętrzne.

Ewidencja obrotu.
Archiwizacja danych.
Sprawozdawczość i działania naprawcze.

Komunikacja zewnętrzna:

- powiadamianie,

- raportowanie.

Akty prawne dotyczące obrotu uzbrojeniem dostępne są na stronie internetowej Ministerstwa Rozwoju